Ngày 29.4, sau hơn 1 tuần xét xử và nghị án kéo dài, TAND TP.Hà Nội tuyên án đối với cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng cùng các bị cáo trong vụ án sai phạm về điện mặt trời, gây thiệt hại hơn 1.000 tỉ đồng cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).
Là người từng giữ chức vụ cao nhất, ông Vượng bị tuyên mức án 6 năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng
ẢNH: PHÚC BÌNH
Cùng tội danh với ông Vượng, 8 bị cáo khác phần lớn là cựu cán bộ thuộc Bộ Công thương, bị tuyên mức án thấp nhất 4 năm tù, cao nhất 6 năm tù.
3 người là cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Phước cùng bị tuyên mức án 3 năm tù nhưng cho hưởng án treo, về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, gồm: Nguyễn Duy Khánh, cựu Phó cục trưởng; Trần Văn Định, cựu Trưởng phòng Thanh tra kiểm tra 3; Phạm Quang Vinh, cựu Phó phòng Nghiệp vụ dự toán pháp chế.
Về trách nhiệm dân sự, đại diện viện kiểm sát đề nghị các doanh nghiệp điện mặt trời liên đới hoàn trả hơn 1.000 tỉ đồng cho EVN. Đây là số tiền được xác định các doanh nghiệp hưởng lợi không đúng quy định.
Sai phạm về điện mặt trời, gây thiệt hại hơn 1.000 tỉ đồng
Theo cáo buộc, năm 2018, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 115 về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018 - 2023. Trong đó có nội dung cho các dự án năng lượng mặt trời tại tỉnh Ninh Thuận được hưởng giá bán ưu đãi 9,35 UScents/kWh đến hết năm 2020.
Bộ Công thương sau đó lập tổ soạn thảo các quyết định của Thủ tướng quy định về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam. Tổ soạn thảo đưa vào dự thảo nội dung: đối với tỉnh Ninh Thuận, giá bán điện từ các dự án điện mặt trời nối lưới có ngày vận hành thương mại trước ngày 1.1.2021, với tổng cộng suất không quá 2.000 MW đã được Thủ tướng chấp thuận triển khai là 2.086 đồng/kWh (tương đương 9,35 UScents/kWh).
Tháng 4.2019, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng chủ trì cuộc họp về việc xây dựng nội dung dự thảo và chỉ đạo thay đổi theo hướng áp dụng quy định trên cho "các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp". Việc này khiến số lượng các đơn vị được bán điện giá cao cho EVN càng mở rộng thêm.
Tháng 11.2019, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm Nghị quyết số 115/2018. Tuy nhiên, ông Vượng vẫn gửi dự thảo tờ trình kèm theo không đề cập đến giá điện mặt trời, nhưng lại có nội dung: đối với tỉnh Ninh Thuận, giá mua điện từ các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp và có ngày vận hành thương mại trước ngày 1.1.2021 với tổng công suất tích lũy không quá 2.000 MW là 2.086 đồng/kWh.
Đến tháng 4.2020, Phó thủ tướng ký Quyết định số 13/2020 về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam, bao gồm nội dung nói trên. Sau khi quyết định được ban hành, địa bàn tỉnh Ninh Thuận có tổng cộng 30 dự án được hưởng chính sách giá điện 9,35 UScents/kWh.
Trong số này có 2 dự án không đủ điều kiện được hưởng chính sách giá điện ưu đãi theo Nghị quyết số 115 là Solar Farm Nhơn Hải và Thuận Nam. Hai doanh nghiệp được EVN thanh toán tiền mua điện theo giá ưu đãi sai quy định, gây thiệt hại hơn 1.043 tỉ đồng.