Xây dựng cơ chế đặc thù cho tất cả dự án đường sắt

Kết luận phiên họp Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt sáng 26/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính biểu dương Bộ Xây dựng, TP HCM, Hải Phòng, Hà Nội đã tích cực triển khai công việc.

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu triển khai đồng bộ các dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam, tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và TP HCM. Tinh thần là vừa làm công việc trước mắt, vừa triển khai công việc lâu dài. Mốc thời gian khởi công dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng năm 2025 và đường sắt tốc độ cao Bắc Nam năm 2026 là "không thay đổi".

Các cơ quan huy động đa dạng nguồn vốn gồm vốn tự có của trung ương, địa phương, vốn vay, phát hành trái phiếu Chính phủ, doanh nghiệp, hợp tác công tư. Bộ Xây dựng, Tư pháp sớm hoàn thiện nghị quyết thống nhất cơ chế đặc thù cho tất cả dự án đường sắt, trình Chính phủ trong tháng 4 và trình Quốc hội trước 5/5.

Bộ Xây dựng hoàn thành nghị định về thiết kế tổng thể kỹ thuật và các cơ chế đặc thù, đặc biệt; nghị định về tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa. Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng nghị định về phát triển khoa học công nghệ đường sắt.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng nghị định về tạm sử dụng, hoàn trả rừng. Các nghị định hoàn thành trong tháng 5.

Bộ Xây dựng xây dựng quyết định của Thủ tướng về danh mục hàng hóa công nghiệp đường sắt, hoàn thành chậm nhất trong nửa đầu tháng 6.

Thủ tướng nêu rõ phải chuyển giao và làm chủ công nghệ hiện đại phát triển công nghiệp đường sắt, cùng với đào tạo nhân lực chất lượng cao. Bộ Xây dựng và Bộ Giáo dục và Đào tạo có kế hoạch đào tạo ngắn hạn, trung hạn, dài hạn công nhân kỹ thuật, kỹ sư, tiến sĩ.

Tập đoàn, doanh nghiệp nhà nước và tư nhân Việt Nam có năng lực công nghệ và sản xuất sẽ được tham gia các dự án và phát triển công nghiệp đường sắt.

Các địa phương căn cứ mốc tiến độ tổng thể dự án đường sắt Bắc Nam để xây dựng kế hoạch của ngành, đơn vị. Với dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các cơ quan thúc đẩy phía Trung Quốc sớm hoàn thành đàm phán hiệp định vay, đáp ứng tiến độ. Địa phương phải hoàn thành giải phóng mặt bằng dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong tháng 9.

Dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội, TP HCM cần đẩy mạnh phân cấp để địa phương vận dụng cơ chế, chính sách đặc thù.

Theo báo cáo tại phiên họp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều về việc tạm sử dụng rừng và hoàn trả rừng để thi công công trình tạm phục vụ dự án.

Bộ Khoa học và Công nghệ đang xây dựng nghị định phát triển khoa học, công nghệ đường sắt và quy định chi tiết về việc nghiên cứu, ứng dụng, nhận chuyển giao công nghệ.

Bộ Tài chính đã hoàn thiện thủ tục, báo cáo Thủ tướng phê duyệt đề xuất dự án Tuyến số 3, đoạn ga Hà Nội - Yên Sở (Hoàng Mai); ý kiến về việc dừng sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi nước ngoài đối với tuyến số 2 đoạn Bến Thành - Tham Lương, TP HCM và điều chỉnh nguồn vốn cho dự án. Bộ đang hoàn thiện đề án tái cơ cấu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang rà soát quy hoạch đại học, cao đẳng bảo đảm đáp ứng đủ nhu cầu đào tạo phục vụ đầu tư, quản lý, khai thác, vận hành và phát triển công nghiệp đường sắt.