Việt Nam lần đầu ghép tim nhân tạo

Bệnh nhân nhập viện hồi tháng 3, chẩn đoán suy tim phân suất tống máu giảm nặng (EF chỉ còn 19%) do bệnh cơ tim giãn, kết hợp với các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu não cũ và tắc động mạch dưới đòn phải. Bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối và điều trị bằng các thuốc tốt nhất trong nhiều năm, sức khỏe không cải thiện, có những cơn khó thở cấp, tràn dịch màng phổi.

Bệnh nhân được các bác sĩ hội chẩn trong nước và quốc tế, chỉ định cấy ghép thiết bị hỗ trợ thất trái (LVAD - Left Ventricular Assist Device) thế hệ thứ 3. Đây là thế hệ mới nhất nhằm thay thế chức năng bên trái của tim. Thiết bị hoạt động như một chiếc bơm cơ học, bơm máu từ tim đến động mạch chủ, với cấu tạo và cơ chế hoạt động đặc biệt đã tối ưu được dòng máu bơm ra, đồng thời giảm thiểu các nguy cơ huyết khối, tan máu. Thiết bị có dây nối với pin bên ngoài cơ thể, giúp kéo dài thời gian và chất lượng cuộc sống cho người bệnh suy tim giai đoạn muộn.

Các bác sĩ Bệnh viện 108 tiến hành ca phẫu thuật kéo dài 4 giờ để ghép trái tim nhân tạo, với sự hướng dẫn của GS. Jan D.Schmitto, Chủ tịch Hội Tuần hoàn cơ học châu Âu. GS Jan là người đầu tiên trên thế giới cấy thành công LVAD- Heart Mate3.

Sau hai tuần cấy ghép, bệnh nhân đi lại sinh hoạt cá nhân hoàn toàn ổn định, đang được hướng dẫn quy trình chăm sóc chuyên môn chuẩn bị xuất viện.

TS Đặng Việt Đức, Phó Viện trưởng Tim mạch, Bệnh viện 108, cho biết thiết bị hỗ trợ thất trái thế hệ thứ 3 là một trong những kỹ thuật tiên tiến nhất, kỹ thuật cao nhất trong lĩnh vực tim mạch, đặc biệt trong điều trị bệnh nhân suy tim nặng. Với khả năng hỗ trợ, thay thế chức năng bơm máu của tâm thất trái, thiết bị cải thiện lưu lượng máu đến các cơ quan trong cơ thể, giúp bệnh nhân duy trì cuộc sống bình thường.

Suy tim là giai đoạn cuối của các bệnh lý tim mạch, tỷ lệ tử vong cao nhất, cao hơn cả bệnh lý ung thư và đột quỵ. Khoảng 50% bệnh nhân suy tim không sống quá 5 năm sau khi được bác sĩ chẩn đoán. Với bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối, tỷ lệ này còn cao hơn, tiên lượng sống trung bình khoảng 6-12 tháng, tỷ lệ tử vong trên 75% sau một năm.

Trước đây, thiết bị hỗ trợ thất trái được sử dụng như một phương pháp điều trị bắc cầu giúp kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân suy tim trong khi chờ đợi cơ hội ghép tim thích hợp. Thiết bị LVAD - Heart Mate3 được cấy ghép thành công đầu tiên ở Bệnh viện 108 có những tính năng vượt trội, các nghiên cứu đa trung tâm trên thế giới cho thấy tỷ lệ bệnh nhân sau ghép sống trên 5 năm lên tới 76%.

"Đây là thiết bị hỗ trợ thất trái duy nhất trên thế giới hiện nay được các hiệp hội tim mạch công nhận như một giải pháp điều trị thay thế lâu dài khi chưa có tim ghép", TS Đức nói. Trên thế giới đã có hàng chục nghìn trường hợp được cấy ghép thành công tim nhân tạo bán phần nói chung và thiết bị Heartmate 3 nói riêng. Đã có nhiều bệnh nhân sống được tới 15 năm và hiện nay LVAD có thể là biện pháp điều trị đích cho những bệnh nhân suy tim.

"Thành công này mở ra cơ hội cho hàng nghìn người bệnh suy tim giai đoạn cuối, bởi họ vốn chỉ có cách chờ ghép tim mới có thể sống trong khi nguồn tạng hiến vẫn vô cùng ít ỏi so với số người chờ ghép", TS Đức nói thêm.

Đây là lần đầu tiên Việt Nam ghép tim nhân tạo. Bệnh viện 108 cũng là bệnh viện đầu tiên tại Việt Nam được phép thực hiện thường quy kỹ thuật đặt thiết bị hỗ trợ thất trái theo quy định của Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng. Bệnh viện đã đầu tư, chi trả trên 5 tỷ đồng cho những bệnh nhân đầu tiên thực hiện cấy ghép tim nhân tạo bán phần.