Theo đề xuất của UBND TP Đà Lạt, 16 phường, xã trên địa bàn sẽ được sắp xếp còn từ 2 đến 4 đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Lâm Đồng. Trong 3 phương án, đều giữ Đà Lạt trong tên gọi hành chính.
Cụ thể, phương án một lập 3 phường: Đà Lạt; Nam Hồ (hoặc Xuân Trường) và Cam Ly; phương án 2 địa phương được chia thành 4 phường: Đà Lạt, Cam Ly, Xuân Hương, Nam Hồ (hoặc Xuân Trường); phương án 3 gộp các đơn vị hành chính thành hai phường lớn gồm: Đà Lạt và Nam Hồ (hoặc Xuân Trường).
Một góc thắng cảnh Hồ Xuân Hương, trung tâm Đà Lạt. (Ảnh: Phước Tuấn).
Đà Lạt rộng hơn 391 km2, dân số vào năm 2024 ước tính hơn 280.000 người. Trong số đó, khoảng 233.000 người có hộ khẩu thường trú, trong khi phần còn lại là dân số tạm trú, chủ yếu sinh viên và người lao động nhập cư. Trải qua hơn một thế kỷ phát triển, nơi đây không chỉ là điểm đến du lịch ưa thích với danh xưng "Thành phố ngàn hoa" mà còn là trung tâm nghiên cứu khoa học và giáo dục quan trọng của Tây Nguyên.
Tương tự, TP Nha Trang (Khánh Hòa), rộng hơn 252 km2, gồm 14 phường, 8 xã với dân số hơn 434.000 người (số liệu năm 2024) đề xuất phương án sắp xếp còn hai phường là Nha Trang và một phường chưa quyết định tên gọi. "Dự kiến sông Cái Nha Trang sẽ là ranh giới giữa hai phường", ông Võ Chí Vương, Giám đốc Sở Nội vụ Khánh Hòa nói.
Theo ông Vương, trong phương án sắp xếp xã phường, chủ trương chung của tỉnh sẽ giữ ít nhất một tên gọi đặc trưng của mỗi địa phương. Ví dụ các tên huyện, thành phố, thị xã như: Ninh Hòa, Cam Ranh, Khánh Vĩnh, Khánh Sơn, Vạn Ninh, Cam Lâm sẽ được đổi thành các phường có tên tương tự.
Lãnh đạo Sở Nội vụ Khánh Hòa cho biết đây là định hướng cho các địa phương khi lập dự thảo, trong quá trình thực hiện sẽ căn cứ thực tế để làm. Sở đang chờ các địa phương gửi dự thảo đầy đủ để tổng hợp, trình UBND tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, phê duyệt.
TP Phú Quốc (Kiên Giang) dự kiến sắp xếp còn hai hoặc ba đơn vị hành chính cấp cơ sở và vẫn giữ tên Phú Quốc cho đơn vị mới. Hiện thành phố biển có 7 xã, 2 phường với diện tích hơn 580 km2, dân số hơn 161.000 dân.
Một góc TP Phú Quốc. (Ảnh: Ngọc Tài).
Với phương án một, UBND TP Phú Quốc đề xuất, tổ chức lại 8 xã, phường (xã Gành Dầu, Bãi Thơm, Cửa Cạn, Cửa Dương, Dương Tơ, Hàm Ninh, phường Dương Đông, phường An Thới) thành một đơn vị hành chính cấp cơ sở.
Tên mới sau sắp xếp là đặc khu Phú Quốc, trụ sở đặt tại UBND TP Phú Quốc hiện hữu, sau có thể di dời đặt tại phía Đông sân bay cũ. Riêng xã đảo Thổ Châu sẽ giữ nguyên hiện trạng (diện tích gần 14 km2, dân số hơn 1.800 người) tên mới là đặc khu Thổ Châu, cơ quan mới đặt tại UBND xã Thổ Chu hiện hữu.
Phương án 2, giữ nguyên xã đảo Thổ Châu như phương án một; sắp xếp 8 đơn vị hành chính còn lại thành hai đặc khu mang tên đặc khu Bắc Phú Quốc và đặc khu Nam Phú Quốc.
Trong đó, đặc khu Bắc Phú Quốc gồm: xã Gành Dầu, Cửa Cạn, Bãi Thơm, Cửa Dương, phường Dương Đông, một phần xã Dương Tơ và một phần xã Hàm Ninh, tổng diện tích 450 km2, dân số hơn 81.600 người. Đặc khu Nam Phú Quốc gồm: phường An Thới và một phần xã Dương Tơ và Hàm Ninh, diện tích 125 km2, dân số hơn 69.500 người.
Theo UBND TP Phú Quốc, phương án đề xuất dựa trên các tiêu chí về diện tích, quy mô dân số, các vấn đề về quốc phòng, an ninh, đặc biệt là lịch sử, định hướng phát triển theo quy hoạch.
Bà Rịa - Vũng Tàu hôm 24/3 tổ chức hội nghị triển khai lộ trình sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã. Theo đó, việc xây dựng phương án sắp xếp sẽ hoàn thành trước ngày 30/4.
Thành phố Vũng Tàu nhìn từ trên cao. (Ảnh: Lê Hạnh).
Ông Nguyễn Phúc Hoàng, Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu, cho biết dù chưa có phương án sắp xếp cụ thể, song thành phố sẽ đề xuất giữ tên Vũng Tàu khi phân chia thành các phường. "Chúng tôi sẽ cố gắng lựa chọn những tên quen thuộc như Vũng Tàu, Thắng Nhất, Thắng Nhì... vì chúng gắn liền với lịch sử và đã trở thành thương hiệu du lịch trong suốt thời gian dài", ông nói.
Sau Kết luận số 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về sắp xếp bộ máy, hôm 11/3, Đảng ủy Chính phủ thống nhất trình cấp thẩm quyền phương án giảm 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm 60-70% đơn vị cấp cơ sở so với hiện nay.
Theo Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã hoàn thành trước 30/6 và vận hành các xã, phường mới từ 1/7. Các tỉnh, thành phố hoàn tất sáp nhập trước 30/8 và đi vào hoạt động từ tháng 9.
