Cây Vông nem, còn được gọi là cây lá vông, Hải đồng bì, có tên khoa học là Erythrina variegate L. Cây mọc ở khắp nơi nhưng đặc biệt ưa vùng ven biển, được trồng làm hàng rào, cây cảnh, lấy lá ăn hoặc làm cây bóng mát dọc đường ở các khu dân cư.
Ở một số nơi khu vực miền Trung dùng lá vông nấu canh với tép đồng, ăn vào có tác dụng giúp ngủ ngon, giải nhiệt.
Theo kinh nghiệm dân gian, hầu hết các bộ phận của cây như vỏ cây, lá cây, hoa, hạt đều có những thành phần dưỡng chất nhất định và có ích cho sức khỏe, được Đông Y được sử dụng rộng rãi.
 |
Cây Vông nem rất phổ biến ở nước ta. |
Trong Y học cổ truyền, lá Vông nem có tác dụng an thần, ức chế thần kinh trung ương, hạ huyết áp và co bóp cơ. Vỏ cây có tác dụng làm tê liệt, khu phong thông lạc, sát trùng. Đông y cho rằng cây lá vông có tác dụng trừ phong thấp, tiêu tích và sát trùng.
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về thành phần hóa học và hoạt tính sinh học của một số loài Vông nem, trong đó phải kể đến các hoạt tính nổi trội như chống oxy hoá, kháng viêm, hạ huyết áp, ức chế sự phát triển của khối u, đặc biệt là tác dụng kích hoạt hoạt lực enzyme AMPK có tác dụng trong điều trị các bệnh rối loạn về chuyển hóa trong đó có tiểu đường và béo phì.
Dù nhiều công dụng, ở Việt Nam cho tới nay chưa có Sở hữu trí tuệ nào được đăng ký có sử dụng dược liệu Vông nem hoặc có liên quan đến đối tượng Vông nem theo hướng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường.
Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, nhóm nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Phi Hùng và các cộng sự Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên (nay là Viện Hóa học) đã thực hiện nhiệm vụ Phát triển công nghệ: “Nghiên cứu quy trình sản xuất chế phẩm, định hướng hỗ trợ điều trị tiểu đường từ cây Vông nem (Erythrina variegata L.)”.
 |
Các nhà khoa học đã điều chế ra sản phẩm hỗ trợ điều trị tiểu đường từ cây Vông nem. |
Nhiệm vụ đã xây dựng được quy trình chiết xuất tạo cao bán thành phẩm VN từ dược liệu Vông nem, xây dựng được công thức phối chế với các dược liệu khác và chiết xuất tạo các cao bán thành phẩm TĐ-VN, cao bổ sung BS-VN, cùng với tinh chất curcumin từ nghệ để nghiên cứu phối chế công thức và bào chế ra chế phẩm TĐ-VN dạng viên nang cứng.
Trong đánh giá độc tính cấp, chế phẩm TĐ-VN an toàn theo đường uống trên chuột nhắt trắng, được đánh giá có tác dụng hạ glucose huyết với liều 350 mg/kg/ngày, có tác dụng cải thiện tình trạng đái tháo đường trên chuột cống trắng.
Với kết quả đạt được, Nghiên cứu đã được Hội đồng nghiệm thu cấp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nghiệm thu, xếp loại xuất sắc.
