Sóng gió liên tục bủa vây thị trường, VN-Index giảm xấp xỉ 40% kể từ đỉnh để lùi về quanh mốc 970 điểm. Những nhịp giảm sâu của thị trường cũng đồng thời “thổi bay” toàn bộ thành quả đạt được trước đó, thậm chí nhiều nhà đầu tư âm vốn nặng nề, tài khoản “bốc hơi” 50-80% giá trị.
Downtrend lấy đi của nhà đầu tư rất nhiều thứ, không chỉ riêng tiền bạc
Trong chia sẻ mới đây, ông Phạm Thiên Quang - Giám đốc Trung tâm Tư vấn đầu tư VNDIRECT cho rằng thị trường chứng khoán downtrend lấy đi của nhà đầu tư rất nhiều thứ, không chỉ riêng tiền bạc.
Dưới vai trò là người quản lý, ông Quang nhận thấy có nhiều người may mắn thoát hết cổ phiếu ra tại vùng đỉnh, song lại mạnh tay bắt đáy thị thị trường về những ngưỡng hỗ trợ như 1.200, 1.000 hay 900 điểm. Với suy nghĩ “đáy là đây”, nhiều người bắt “dao rơi” và bay sạch thành quả chốt lời được trước đó, có người còn âm vốn tích luỹ đến cả 10 năm.
Thậm chí, có những người đã hiện thực hoá lợi nhuận để mua tài sản như nhà, ô tô. Tuy nhiên, cảm giác không cam tâm vì lỗ đậm quá và quyết ăn thua với thị trường khiến họ tiếp tục bán tài sản để “all in – full margin” vào cổ phiếu. Kết quả thì mọi người cũng đoán được, rất nhiều người đã cháy tài khoản và mất tất cả.
Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng tiền bạc chỉ là một phần, downtrend đã lấy sự bình an trong tâm hồn của rất nhiều người. Khi thua lỗ, nhiều người thường mất bình tĩnh, đổ lỗi cho môi giới, chuyên gia hay các cơ quan quản lý. Nhưng vốn dĩ đầu tư là quyết định của mình, thua lỗ quá nặng nề cũng là do tâm tham lam và cố chấp.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là khuyên nhà đầu tư rời bỏ thị trường. Quan trọng là nhà đầu tư cần nhận diện được chu kỳ kinh tế và phân bố tỷ trọng tài sản vào cổ phiếu phù hợp. Bởi, ông Quang cho rằng trong đầu tư vốn dĩ vẫn cần có một chút mạo hiểm, những người quá rụt rè và cẩn thận sẽ không nắm bắt được những cơ hội tốt trên thị trường.
Theo chuyên gia VNDirect, mục tiêu đầu tư mọi người luôn hướng đến là 5+5=10, song nhiều khi phải chấp nhận 10-6=4. Có nghĩa là trong uptrend có thể kiếm gấp đôi gấp 3 lên 10 đồng, nhưng downtrend vẫn còn giữ lại 4 đồng. Chứ không phải kiếm được 10 đồng trong uptrend, nhưng âm đến 20-30 đồng trong downtrend.
Khi đi qua những chu kỳ của thị trường, hiệu suất tích luỹ dần dần đi lên, đó mới là phương pháp đầu tư bền vững. Theo quan điểm của ông Quang, nhà đầu tư giỏi không phải là người không bao giờ sai, mà là sau khi thị trường kết thúc chu kỳ đi xuống họ vẫn còn tiền để tiếp tục “ván mới”.
Những điều nên tránh khi thị trường đi xuống
Cũng trong một chia sẻ mới đây, các chuyên gia Chứng khoán Rồng Việt cũng nêu một số lưu ý nhà đầu tư cần tránh khi thị trường chưa thoát khỏi xu hướng downtrend.
All in vào duy nhất một cổ phiếu hoặc tỷ trọng mất cân đối bởi nếu không nhà đầu tư sẽ phải đối diện hai rủi ro (1) rủi ro hệ thống có nghĩa là khi cả thị trường xấu thì ngành, mã cổ phiếu cũng sẽ bị ảnh hưởng nhất định (2) rủi ro hệ thống các yếu tố bất ngờ có thể xảy ra đối với doanh nghiệp như hỏa hoạn, thiên tai.
Không có mục tiêu lợi nhuận cụ thể . Theo đó, nhà đầu tư cần tách bạch hai mục tiêu, thứ nhất là kỳ vọng như thế nào về các khoản đầu tư của mình, thứ hai xác định được lợi nhuận của từng mã cổ phiếu và cả danh mục.
Cả hai mục tiêu này phải khớp với nhau, nếu chưa khớp cần phải điều chỉnh lại hoặc là mục tiêu lợi nhuận cá nhân quá cao, hoặc tiềm năng tăng trưởng của danh mục khá thấp.
Chưa xác định được chiến lược và phương pháp đầu tư . Thực tế thị trường có muôn hình vạn trạng chiến lược và phương pháp đầu tư, quan trọng là bạn phải tìm được cho mình chiến lược phù hợp. Điều này còn tùy thuộc vào khẩu vị rủi ro, tính cách bản thân và mục tiêu lợi nhuận.
Danh mục chỉ có cổ phiếu . Dưới góc độ quản lý tài sản, ngoài cổ phiếu còn nhiều kênh đầu tư khác như vàng, trái phiếu, bất động sản, chứng chỉ quỹ, gửi kiết kiệm,... Nhà đầu tư có thể cân đối phân bổ nguồn vốn hợp lý.
Dưới góc độ danh mục đầu tư cổ phiếu, chuyên cho rằng rằng tiền mặt nên chiếm phần tỷ trọng. Trong giai đoạn vừa rồi, danh mục đầu tư nào có nhiều tiền mặt nhất là người chiến thắng. Khi có sẵn tiền mặt sẽ nắm bắt được nhiều cơ hội hơn thị trường, đặc biệt là đầu tư lướt sóng.
Không định kỳ đánh giá danh mục . Theo chuyên gia, đối với nhà đầu tư dài hạn thì nên dành 1 tháng 1 lần ngồi đánh giá lại danh mục đầu tư của mình cùng người quản lý tài khoản.
Đối với nhà đầu tư ngắn hạn, lướt sóng thì phải liên tục bám sát thị trường, cập nhật tin tức liên tục mỗi ngày. Đặc biệt, cần nhớ mua vì luận điểm gì thì bán vì luận điểm đó. Ngoài ra, cần đánh giá định kỳ nhưng vẫn tuân thủ theo các nguyên tắc chiến lược ban đầu.
