Bộ Công an, Viện KSND tối cao đề xuất nhiều điểm mới về án tử hình

Bộ Công an đang chủ trì xây dựng dự án bộ luật Hình sự sửa đổi, còn Viện KSND tối cao chủ trì xây dựng dự án luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật Tố tụng hình sự. Hai cơ quan soạn thảo đề xuất nhiều quy định mới liên quan đến án tử hình.

ẢNH: T.N

Bỏ án tử hình với tội tham nhũng

Tại dự thảo bộ luật Hình sự sửa đổi, Bộ Công an đề xuất bỏ án tử hình đối với 8 tội danh, trong đó có tội tham ô tài sản và nhận hối lộ. Khung hình phạt cao nhất đối với những tội danh này sẽ được chuyển thành chung thân không xét giảm án.

Đồng thời, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định người bị kết án tử hình được hoãn thi hành án trong vòng 2 năm, nếu người đó "đã tích cực khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại cho bị hại" hoặc "đã tích cực hợp tác với cơ quan chức năng trong quá trình điều tra, xử lý tội phạm".

Số liệu từ Bộ Công an cho thấy, thời gian thi hành án tử hình nhanh nhất cũng là 16 tháng (không xin ân giảm) hoặc 30 tháng (xin ân giảm). Do đó, thời gian tạm hoãn 2 năm như dự thảo là phù hợp, vừa đảm bảo công bằng, vừa tránh việc lợi dụng.

Trong thời gian trên, người bị kết án có thời gian để thực hiện khắc phục hậu quả. Việc này còn giúp giảm áp lực cho Chủ tịch nước và các cơ quan giải quyết đơn xin ân giảm án tử hình.

Tại dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật Tố tụng hình sự, Viện KSND tối cao cũng đề xuất nếu bị cáo thuộc diện được hoãn thi hành án tử hình thì tòa án sẽ xác định luôn tại thời điểm tuyên án.

Trong 2 năm, người bị kết án nếu khắc phục được hậu quả thì sẽ được chuyển xuống tù chung thân.

Không thi hành án tử hình người ung thư giai đoạn cuối

Một điểm mới khác được Bộ Công an đề xuất tại dự thảo bộ luật Hình sự sửa đổi, đó là bổ sung 2 đối tượng thuộc diện không bị thi hành án tử hình.

Một là người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối. Hai là người nhiễm HIV đã chuyển giai đoạn AIDS, đang có nhiễm trùng cơ hội, tiên lượng xấu.

Nếu nằm trong số trường hợp trên, người bị kết án tử hình được chuyển thành tù chung thân hoặc tù chung thân không xét giảm án.

Vẫn theo Bộ Công an, bộ luật Hình sự hiện hành quy định thời hiệu thi hành bản án tử hình là 20 năm, thế nhưng lại không có quy định sau khi hết thời hiệu này thì người bị kết án tử hình có được chuyển xuống hình phạt khác hay không, gây lúng túng cho cơ quan thực thi.

Do đó, Bộ Công an đề xuất bổ sung quy định sau khi hết thời hiệu thi hành bản án tử hình, người bị kết án tử hình được chuyển xuống hình phạt tù chung thân.

ẢNH: PHÚC BÌNH

Bỏ quy định về bác đơn xin ân giảm

Theo quy định hiện hành, sau khi bản án tử hình có hiệu lực pháp luật, hồ sơ vụ án phải được gửi ngay cho Chánh án TAND tối cao và bản án phải được gửi ngay cho Viện trưởng Viện KNSD tối cao.

Trong thời hạn 2 tháng, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao phải quyết định kháng nghị hoặc quyết định không kháng nghị giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.

Về phía người bị kết án tử hình, trong thời hạn 7 ngày kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, họ có quyền gửi đơn xin ân giảm lên Chủ tịch nước.

Bản án tử hình được thi hành nếu Chánh án TAND tối cao và Viện trưởng Viện KSND tối cao không kháng nghị và người bị kết án không có đơn xin ân giảm.

Trường hợp người bị kết án có đơn xin ân giảm thì bản án tử hình chỉ được thi hành sau khi Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm.

Tại dự thảo luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của bộ luật Tố tụng hình sự, Viện KSND tối cao đề xuất nếu người bị kết án có đơn xin ân giảm thì Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao báo cáo Chủ tịch nước để xét đơn.

Trong thời hạn 1 năm kể từ ngày nhận được báo cáo, Chủ tịch nước xem xét quyết định ân giảm đối với người bị kết án.

Nếu Chủ tịch nước quyết định ân giảm, chánh án TAND cấp tỉnh đã xét xử sơ thẩm ra quyết định chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân cho người bị kết án.

Hết thời hạn 1 năm, Chủ tịch nước không ân giảm thì chánh án TAND cấp tỉnh đã xét xử sơ thẩm tổ chức việc thi hành bản án tử hình theo quy định.

Như vậy, dự thảo đã bổ sung quy định về thời hạn xét đơn ân giảm án tử hình, đồng thời bỏ nội dung về bác đơn xin ân giảm của Chủ tịch nước.