Vietnam Airlines và VNPT mang internet lên máy bay như thế nào?

Vietnam Airlines và Tập đoàn VNPT vừa chính thức công bố hợp tác triển khai dịch vụ Internet trên không (In-Flight Connectivity), dự kiến bắt đầu cung cấp từ tháng 7 tới. Đây là một trong những bước tiến thể hiện quyết tâm số hóa ngành hàng không, đồng thời mang lại trải nghiệm tiện nghi hơn cho hành khách trên các chuyến bay.

Trong bối cảnh nhiều hãng bay trên thế giới đã và đang đẩy mạnh kết nối Internet trên máy bay, việc Vietnam Airlines bắt tay cùng VNPT hứa hẹn sẽ mở ra kỷ nguyên mới cho hành khách Việt: không còn bị "mất kết nối" khi ở trên không trung. Vậy để đưa Wi-Fi lên máy bay, các hãng hàng không đã làm gì? Công nghệ nào đang được sử dụng? Và trải nghiệm ra sao?

Hai công nghệ chính đưa Internet lên bầu trời

Hiện nay, có hai phương thức chính được dùng để triển khai kết nối Wi-Fi trên máy bay: kết nối mặt đất (Air-to-Ground - ATG) và kết nối qua vệ tinh (Satellite-based) .

Kết nối mặt đất (ATG) hoạt động nhờ hệ thống ăng-ten gắn dưới bụng máy bay, thu tín hiệu từ các trạm phát sóng đặt dưới mặt đất. Công nghệ này thường được áp dụng cho các đường bay nội địa vì yêu cầu phải bay qua vùng có hạ tầng mạng mặt đất đủ dày. Ưu điểm là chi phí triển khai thấp hơn, độ trễ thấp và dễ bảo trì, tuy nhiên lại không thể hoạt động khi bay qua biển hay vùng núi hẻo lánh.

Kết nối vệ tinh sử dụng ăng-ten gắn trên nóc máy bay để truyền tín hiệu lên các vệ tinh quỹ đạo, sau đó từ vệ tinh truyền về trạm mặt đất rồi đi tiếp vào mạng Internet toàn cầu. Đây là lựa chọn phù hợp với các chuyến bay quốc tế hoặc bay qua đại dương. Tùy thuộc vào loại vệ tinh (GEO, MEO hay LEO), chất lượng mạng sẽ khác nhau, với vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) như Starlink đang được đánh giá là có tốc độ nhanh và độ trễ thấp nhất hiện nay.

VNPT hiện đã có kinh nghiệm triển khai dịch vụ Internet vệ tinh qua hệ thống Vinasat, trong khi hạ tầng viễn thông mặt đất của họ cũng bao phủ rộng khắp cả nước. Vì vậy, khả năng cao các chuyến bay nội địa sẽ áp dụng công nghệ ATG, còn với các đường bay quốc tế và qua biển, việc sử dụng kết nối vệ tinh là phương án hợp lý.

Chất lượng và chi phí ra sao?

Trải nghiệm Wi-Fi trên máy bay phụ thuộc vào công nghệ được sử dụng. Với vệ tinh LEO hiện đại, hành khách hoàn toàn có thể lướt web, gọi video, xem phim trực tuyến hoặc làm việc từ xa như đang ở dưới mặt đất. Trong khi đó, kết nối mặt đất có thể bị gián đoạn ở một số vùng không phủ sóng.

Hiện Vietnam Airlines chưa công bố mức giá chính thức cho dịch vụ Wi-Fi, nhưng nhìn vào các hãng hàng không quốc tế, chi phí thường dao động như sau:

Việc đưa Wi-Fi lên máy bay là một nỗ lực lớn về hạ tầng, công nghệ và chi phí nhưng đang dần trở thành tiêu chuẩn mới trong ngành hàng không hiện đại. Dù vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt về giá cả và tốc độ truy cập nhưng đây chắc chắn vẫn sẽ là trải nghiệm tốt hơn cho hành khách.