Về điều kiện để được đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài đó là nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định, các bên không bị mất năng lực hành vi dân sự. Đối với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài phải có giấy tờ cho phép cư trú do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp.
Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại khoản 2, Điều 5 của luật Hôn nhân và gia đình gồm: kết hôn giả tạo; tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn; người đang có vợ, có chồng mà kết hôn với người khác hoặc chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn với người đang có chồng, có vợ...
Có 2 hình thức nộp hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài
Về cách thức nộp hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài, có thể chọn nộp hồ sơ trực tiếp và trực tuyến.
Cụ thể, nếu nộp hồ sơ đăng ký kết hôn trực tiếp phải nộp tại bộ phận một cửa, trung tâm hành chính công của UBND phường, xã có thẩm quyền. Nộp lệ phí nếu thuộc trường hợp phải nộp lệ phí đăng ký kết hôn.
Nếu nộp hồ sơ trực tuyến, người có yêu cầu đăng ký kết hôn với người nước ngoài phải truy cập Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công cấp tỉnh, đăng ký tài khoản (nếu chưa có tài khoản). Sau đó, xác thực người dùng theo hướng dẫn, đăng nhập vào hệ thống, xác định đúng UBND có thẩm quyền giải quyết.
Khi có yêu cầu đăng ký kết hôn trực tuyến thì phải cung cấp thông tin theo biểu mẫu điện tử tương tác đăng ký kết hôn trên Cổng dịch vụ công, đính kèm bản chụp hoặc bản sao điện tử các giấy tờ, tài liệu theo quy định. Nộp lệ phí trực tuyến để hoàn tất việc nộp hồ sơ.
Sau đó, cán bộ tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận một cửa có trách nhiệm kiểm tra tính chính xác, đầy đủ, thống nhất, hợp lệ của hồ sơ.
Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ thì tiếp nhận hồ sơ, có phiếu hẹn, trả kết quả cho người có yêu cầu. Chuyển hồ sơ để công chức làm công tác hộ tịch xử lý. Cán bộ tiếp nhận hồ sơ thực hiện số hóa (sao chụp, chuyển thành tài liệu điện tử trên hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu) và ký số vào tài liệu, hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính đã được số hóa theo quy định.
Nếu hồ sơ chưa đầy đủ, hợp lệ thì có thông báo cho người yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ cụ thể để người có yêu cầu bổ sung, hoàn thiện. Nếu người có yêu cầu không bổ sung, hoàn thiện được hồ sơ thì báo cáo trưởng bộ phận một cửa có thông báo từ chối giải quyết yêu cầu đăng ký kết hôn này.

Thời hạn giải quyết đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài với hình thức nộp hồ sơ trực tiếp hay trực tuyến đều là 15 ngày
ẢNH: NHẬT THỊNH
Nếu phải kiểm tra, xác minh làm rõ không thể trả kết quả đúng thời gian đã hẹn thì công chức làm công tác hộ tịch lập phiếu xin lỗi và hẹn lại ngày trả kết quả, trong đó nêu rõ lý do chậm trả kết quả và thời gian hẹn trả kết quả cho người có yêu cầu.
Đối với hồ sơ đăng ký kết hôn theo hình thức trực tuyến, công chức làm công tác hộ tịch gửi lại biểu mẫu giấy chứng nhận kết hôn điện tử với thông tin đầy đủ cho người yêu cầu qua thư điện tử hoặc thiết bị số.
Người yêu cầu có trách nhiệm kiểm tra tính chính xác, đầy đủ của các thông tin trên biểu mẫu giấy chứng nhận kết hôn điện tử và xác nhận (tối đa 1 ngày).
Nếu người có yêu cầu xác nhận thông tin đã thống nhất, đầy đủ hoặc không có phản hồi sau thời hạn yêu cầu thì công chức làm công tác hộ tịch thực hiện việc ghi nội dung vào sổ đăng ký kết hôn, cập nhật thông tin đăng ký kết hôn và lưu chính thức trên phần mềm đăng ký, quản lý hộ tịch điện tử dùng chung.
Công chức làm công tác hộ tịch in giấy chứng nhận kết hôn, trình lãnh đạo UBND ký, chuyển tới bộ phận một cửa để trả kết quả cho người có yêu cầu.
Người yêu cầu đăng ký kết hôn phải có mặt để khẳng định sự tự nguyện kết hôn
Người có yêu cầu đăng ký kết hôn hai bên nam, nữ phải có mặt, xuất trình giấy tờ tùy thân để đối chiếu kiểm tra thông tin trên giấy chứng nhận kết hôn, trong sổ đăng ký kết hôn. Khẳng định sự tự nguyện kết hôn và ký tên vào sổ đăng ký kết hôn, ký tên vào giấy chứng nhận kết hôn, mỗi bên nam, nữ nhận 1 bản chính giấy chứng nhận kết hôn.
Trường hợp một hoặc hai bên nam, nữ không thể có mặt để nhận giấy chứng nhận kết hôn thì theo đề nghị bằng văn bản của họ, công chức làm công tác hộ tịch báo cáo trưởng phòng tư pháp thực hiện gia hạn thời gian trao giấy chứng nhận kết hôn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày chủ tịch UBND ký giấy chứng nhận kết hôn.
Nếu hết 60 ngày mà hai bên nam, nữ không đến nhận giấy chứng nhận kết hôn thì công chức làm công tác hộ tịch báo cáo chủ tịch UBND hủy giấy chứng nhận kết hôn đã ký. Nếu sau đó hai bên nam, nữ vẫn muốn kết hôn với nhau thì phải tiến hành thủ tục đăng ký kết hôn lại từ đầu.
Hồ sơ đăng ký kết hôn với người nước ngoài
Về hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài hay đăng ký kết hôn với người nước ngoài thì cần chuẩn bị: tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu, có đủ thông tin của hai bên nam, nữ. Hai bên nam, nữ có thể khai chung vào một tờ khai đăng ký kết hôn (nếu người có yêu cầu lựa chọn nộp hồ sơ theo hình thức trực tiếp); mẫu hộ tịch điện tử tương tác đăng ký kết hôn (nếu nộp hồ sơ trực tuyến).
Ngoài ra, nộp, xuất trình (theo hình thức trực tiếp) hoặc tải lên (theo hình thức trực tuyến) các giấy tờ sau: Giấy xác nhận của tổ chức y tế có thẩm quyền của Việt Nam hoặc nước ngoài xác nhận các bên kết hôn không mắc bệnh tâm thần hoặc bệnh khác mà không có khả năng nhận thức, làm chủ được hành vi của mình; giấy tờ xác nhận tình trạng hôn nhân của người nước ngoài do cơ quan có thẩm quyền cấp còn giá trị sử dụng (xác nhận người đó không có vợ, chồng hoặc đủ điều kiện kết kết hôn theo theo pháp luật nước đó).
Giấy tờ phải xuất trình đó là hộ chiếu hoặc thẻ căn cước công dân, thẻ căn cước còn giá trị sử dụng để chứng minh về nhân thân của công dân Việt Nam. Còn người nước ngoài xuất trình bản chính hộ chiếu, hoặc giấy tờ đi lại quốc tế hoặc thẻ cư trú để chứng minh về nhân thân.
Lưu ý, các loại giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú chỉ xuất trình trong trường hợp cơ quan đăng ký hộ tịch không thể khai thác được thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Nếu thông tin cư trú được khai thác từ dữ liệu thì người có yêu cầu không phải xuất trình giấy tờ này.
Thời hạn giải quyết đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài nộp trực tiếp hay trực tuyến là 15 ngày. Về lệ phí sẽ HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định. Lưu ý miễn lệ phí cho người thuộc gia đình có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, người khuyết tật.