Ảnh chụp CT bằng máy Somatom Force VB30 tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho thấy chị Trang bị rò động mạch cảnh - xoang hang bên mắt phải gây lồi mắt, sụp mi, đỏ mắt. PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hiền, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, cho biết đây là bệnh lý xảy ra khi có sự nối thông bất thường giữa động mạch cảnh và tĩnh mạch xoang hang, nguyên nhân thường do chấn thương sọ não.
Bác sĩ dựng hình 3D sọ não phát hiện một vết lõm trên đỉnh đầu bệnh nhân. Chị Trang cho biết gần đây không gặp tai nạn hay chấn thương, vết lõm đầu là hậu quả của 15 năm trước bị cánh quạt trần va vào đầu, phải khâu nhiều mũi. Từ đó đến nay chị không có biểu hiện bất thường, cũng không kiểm tra sức khỏe.
Rò động mạch cảnh xoang hang là biến chứng của chấn thương sọ não, theo phó giáo sư Hiền. Thông thường, rò động mạch cảnh xoang hang xuất hiện sau chấn thương một vài tháng hoặc vài năm. Với chị Trang, dựa trên lâm sàng và tiền sử chấn thương, phó giáo sư Hiền chẩn đoán nguyên nhân rò mạch máu não có thể do chấn thương cũ.
"Chấn thương hàng chục năm mới gây rò động mạch cảnh xoang hang như trường hợp này đến nay y văn thế giới mới ghi nhận một vài ca lẻ tẻ", phó giáo sư Hiền nói. Cơ chế gây rò là va đập vùng đầu làm tổn thương lớp áo của động mạch, theo thời gian áp lực dòng máu khiến thành động mạch vỡ và thông với tĩnh mạch xoang hang.
Êkíp can thiệp đặt coils (vòng xoắn) để bít tắc điểm rò, tái lập dòng chảy bình thường trong động mạch cho người bệnh. Nhờ chụp bằng máy CT Somatom Force VB30 có độ dày lát cắt chỉ 0,4 mm, bác sĩ tìm được điểm rò đường kính chỉ khoảng 0,7 mm - rất khó thấy nếu chụp bằng máy CT thông thường. Máy còn giúp dựng hình 3D, 4D toàn bộ mạch máu, hỗ trợ bác sĩ thăm dò chính xác điểm rò và hướng rò để có kế hoạch can thiệp phù hợp.
Lỗ rách động mạch cảnh chỉ 0.7mm của chị Trang trên ảnh chụp CT Somatom Force VB30. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Theo phó giáo sư Hiền, nguyên tắc là đường can thiệp càng ngắn càng thuận lợi. Với chị Trang, điểm rò quá nhỏ, ở góc khuất, đường can thiệp ngắn không tiếp cận được nên bác sĩ phải đi đường dài. Êkíp luồn ống thông từ tĩnh mạch mặt chui vào hốc mắt, vào sâu trong xoang hang. Robot Artis Pheno tích hợp trí tuệ nhân tạo hỗ trợ bác sĩ tìm đường đi chính xác. Sau 4 tiếng can thiệp, êkíp đưa được ống thông đến điểm rò, thả coils bít tắc. Mí mắt người bệnh xẹp về bình thường ngay trong lúc can thiệp. Hai ngày sau mổ, bệnh nhân xuất viện với trạng thái ổn định.
Siêu máy CT Somatom Force VB30 giúp phát hiện bất thường mạch máu não. Ảnh minh họa: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Rò động mạch cảnh xoang hang có thể xảy ra ở mọi độ tuổi. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây mất thị lực vĩnh viễn, tăng áp lực nội sọ hoặc đột quỵ.
Phó giáo sư Hiền cho hay những bệnh lý mạch máu khó trước đây có thể bị bỏ sót nếu chỉ dựa vào chụp MRI hoặc CT thông thường, nay được chẩn đoán chính xác bằng siêu máy CT Somatom Force VB30. Khả năng quét mạch máu ở độ phân giải cao, tái tạo hình ảnh 4D và phân tích dòng chảy chi tiết, góp phần phát hiện những tổn thương rất nhỏ mà các phương pháp thông thường khó phát hiện.
Khi có các triệu chứng như mắt lồi, ù tai liên tục, xung huyết mắt kéo dài không rõ nguyên nhân, đau đầu dai dẳng, người bệnh nên đến các bệnh viện có trang bị hệ thống chụp cắt lớp vi tính tiên tiến để kiểm tra sớm. Người từng bị chấn thương, tai nạn nên chú ý theo dõi sức khỏe kể cả khi đã bình phục, đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường.
*Tên người bệnh đã được thay đổi
| Độc giả đặt câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp |
