Tổng thống Trump đã hứa sẽ công bố một kế hoạch thuế quan lớn vào ngày 2/4 hay ông thường gọi là "Ngày giải phóng". Ông Trump đã áp thuế đối với nhôm, thép, ô tô và tăng thuế đối với tất cả hàng hóa từ Trung Quốc.
Ngày 30/3, khi đề cập đến thuế nhập khẩu đối ứng, Tổng thống Mỹ Donald Trump trả lời báo giới trên chuyên cơ Không lực Một: "Chúng tôi sẽ bắt đầu với tất cả quốc gia".
Trước đó, cố vấn Nhà Trắng Kevin Hassett cho biết trên Fox Business rằng kế hoạch thuế nhập khẩu mới tập trung vào 10-15 quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ lớn nhất nhưng ông không liệt kê các quốc gia này.
Ông Trump tuần trước cũng ra tín hiệu có thể giảm quy mô kế hoạch này, khi một số quốc gia có thể bị áp mức thấp hơn mức họ hiện áp với Mỹ.
Tổng thống Trump coi thuế nhập khẩu là cách bảo vệ nền kinh tế nội địa khỏi cạnh tranh không công bằng từ bên ngoài và là công cụ để ông đàm phán các điều khoản tốt hơn cho Mỹ.
Cụ thể, thuế quan là thuế áp dụng với hàng hóa nhập khẩu từ một quốc gia vào một quốc gia khác. Còn thuế quan đối ứng, như ông Trump tuyên bố trong chiến dịch tranh cử: "Ăn miếng trả miếng, thuế quan trả thuế quan, cùng chính xác một số tiền".
Theo đó, Mỹ sẽ áp thuế nhập khẩu với hàng hóa các nước tương đương mức họ hiện áp với hàng hóa Mỹ.
"Họ tính thuế hoặc thuế nhập khẩu đối với chúng tôi và chúng tôi cũng tính thuế tương tự đối với họ. Không ai biết con số đó là bao nhiêu trừ khi bạn tính theo từng quốc gia", ông Trump giải thích.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh về việc tăng thuế hồi tháng 2 (Ảnh: Reuters).
Một quan chức Nhà Trắng cho biết đối tượng là mọi quốc gia, không quan trọng đó là đối thủ cạnh tranh chiến lược hay là các nước đồng minh. "Mỗi quốc gia trong số này đều lợi dụng chúng ta theo những cách khác nhau, và tổng thống mô tả đây là tình trạng thiếu có đi có lại", quan chức này nói.
Thuế quan có đi có lại đồng nghĩa Washington sẽ tăng thuế nhập khẩu cùng mức các quốc gia khác đang áp dụng vào sản phẩm nhập khẩu Mỹ, do đó các khoản sẽ áp dụng theo từng quốc gia.
Hồi tháng 2, ông Trump đã ký biên bản ghi nhớ, yêu cầu các quan chức thương mại Mỹ nghiên cứu chính sách thương mại của từng quốc gia và đề xuất thuế tương ứng.
Trước đó, Tổng thống Mỹ đã áp thuế nhập khẩu lên nhôm, thép, xe hơi và thuế bổ sung với toàn bộ hàng hóa từ Trung Quốc. Đến nay, cả Canada, Trung Quốc và châu Âu đều đã công bố biện pháp trả đũa. Canada ngày 30/3 cũng cảnh báo sẽ đáp trả thuế nhập khẩu đối ứng của Mỹ ngay trong ngày 2/4.
Các chuyên gia nhận định động thái này có thể khởi động một loạt cuộc đàm phán dẫn tới giảm thuế, song cũng có nguy cơ châm ngòi cho những đòn trả đũa qua lại.
