Pi Network là dự án tiền số có mức độ quan tâm lớn với hơn 60 triệu người tham gia, theo công bố của đội ngũ Pi Core Team (PCT). Ba nhà sáng lập gồm Nicolas Kokkalis, Chengdiao Fan và Vince McPhillip, trong đó McPhillip đã rời dự án vì bất đồng quan điểm. Ứng dụng smartphone của Pi cho phép người dùng, gọi là Pioneer (người tiên phong), "khai thác" bằng cách điểm danh thay vì vận hành những cỗ máy giải thuật toán đắt tiền và cồng kềnh.
Nhiều cộng đồng Pi chờ đợi tiền ảo này có giá 314.159 USD. Ảnh: Duy Phong
Từ những ngày đầu, mạng lưới Pi được xây dựng dựa trên sự lan truyền mạng xã hội thông với lời hứa hẹn một ngày nào đó có lợi nhuận cao. "Cộng đồng tự tạo nên vị thế giống như một giáo phái, còn những người tham gia không ngần ngại đánh giá thái quá tiềm năng và sự phát triển tương lai của Pi", CryptoTimes bình luận.
Theo CCN, từ 2022, một số cộng đồng Pi bắt đầu thực hiện các chiến dịch truyền bá dự đoán giá trị thị trường tương lai của Pi với mức 314.159 USD mỗi đồng, dựa trên số Pi là 3,14159. Chiến dịch được cho là do một người tên Bao Rong Zhang khởi xướng, sau đó xuất hiện tại một hội thảo quốc tế vào tháng 2/2022 để kêu gọi cộng đồng đặt giá đồng thuận toàn cầu - GCV (Global Consensus Value) cho Pi. GCV tự phát nhưng tạo ảnh hưởng lớn đến cộng đồng, trong khi đội ngũ phát triển Pi Network cũng chưa bao giờ bình luận về GCV.
Một trong những hành động của GCV là chọn "Đại sứ Pi" - người đại diện cho từng địa phương, với mục đích kêu gọi tổ chức sự kiện và chia sẻ thông tin về Pi Network. "Đại sứ Pi" dẫn dắt người dùng ở khu vực họ đại diện nhằm thúc đẩy Pi đạt được giá đồng thuận 314.159 USD.
Một số "Đại sứ Pi". Ảnh: X/@dorisyincpa
Giới tiền số lo ngại
Theo CoinTelegraph, cộng đồng Pi ủng hộ mạnh mẽ GCV, nhưng các chuyên gia tiền số coi đây là sự viễn vông. Giá trị của một đồng tiền số phụ thuộc vào việc sử dụng thực tế của nó trong các giao dịch và ứng dụng phi tập trung, hoặc được nắm giữ như một loại tài sản. Những đồng như Bitcoin, Ethereum, Solana thuộc dạng này. Trong khi đó, Pi Network chỉ dựa vào số đại sứ hoặc mong muốn của những người nắm giữ token Pi, còn giá của tiền ảo này không thể hiện nhu cầu thị trường hoặc có tính thanh khoản thực sự.
Một buổi "offline" của một cộng đồng tiền ảo Pi tại Bắc Ninh năm 2023 có nhắc đến GCV. Ảnh: Quang Tươi
Giới phê bình so sánh Pi Network với tiếp thị đa cấp (MLM) vì chiến lược chính của nó phụ thuộc vào việc bổ nhiệm đại sứ, cũng như cách người này giới thiệu cho người kia trên mạng xã hội. Hồi tháng 2, CEO Bybit Ben Zhou từ chối niêm yết Pi Network, cho rằng dự án có dấu hiệu lừa đảo.
Ông cũng chia sẻ bài phân tích về dự án Pi Network từ CryptoInsight rằng Pi đặc biệt phổ biến ở những thị trường có trình độ hiểu biết về tài chính chưa cao, cộng với các khẩu hiệu như "một Pi bằng một Bitcoin" đã góp phần khiến nhiều người hiểu sai về giá trị thực sự của nó.
Justin Bons, nhà sáng lập của Cyber Capital và là nhà phân tích tiền số nổi tiếng, cũng công khai trên X rằng Pi Network là "trò lừa đảo" và khuyên mọi người tránh xa.
"Phương pháp chỉ định đại sứ và chạy chiến dịch online tạo sự hưng phấn cho cộng đồng, nhưng không thể thay thế cho những giá trị nó hứa hẹn mang tới", CryptoTimes bình luận. "Giá token xuất phát từ nhu cầu thực tế thay vì sự đồng thuận của người nắm giữ, vì người mua và người bán xác định giá thông qua giao dịch cung cầu và tiện ích họ nhận được".
Thực tế, dù đã "mở mạng" hai tháng, giá tiền ảo Pi hiện chỉ khoảng 0,6 USD mỗi đồng, giảm năm lần so với đỉnh 3 USD hồi tháng 2 và còn xa mức 314.159 USD như chiến dịch GCV kỳ vọng. Theo OneSafe, giá GCV này "vô lý" vì đội ngũ Pi Core Team thông báo tổng cung lên đến 100 tỷ Pi.
"Nếu có giá như cộng đồng Pi kỳ vọng, vốn hóa của nó sẽ ở mức không tưởng, không có cơ sở thực tế hay dữ liệu thị trường để chứng minh", Nam Nguyên, người có bốn năm tham gia thị trường tiền số, bình luận.
Theo CryptoTimes, phong trào GCV thể hiện hai mặt của ngành công nghiệp tiền số. Nó cho thấy sức mạnh cộng đồng có thể thúc đẩy một dự án lan truyền thế nào. Mặt khác, nó cũng chứng minh chỉ riêng sự hỗ trợ của cộng đồng không đủ để xây dựng nền tảng vững chắc cho một dự án tiền số.
"Nếu muốn trở thành đối thủ cạnh tranh đường dài với hàng loạt dự án khác, Pi Network phải tạo ra tiện ích và giá trị thực sự, vượt ra ngoài khẩu hiệu, lời hô hào, đại sứ và những giấc mơ viển vông đang lan truyền", trang này bình luận.
Pi Network ra đời năm 2019, được quảng cáo giúp người tham gia sở hữu tiền ảo miễn phí bằng cách vào ứng dụng trên điện thoại "bấm tia sét" để điểm danh mỗi ngày. Việt Nam là một trong những thị trường có nhiều người tham gia "đào Pi". Dự án gây tranh cãi khi gần 6 năm mới mở mạng, tức cho phép người dùng di chuyển Pi sang các nền tảng để trao đổi, giao dịch.
