'Ông lớn' vận tải công cộng
Hà Nội vừa thống nhất với đề xuất của các sở, ngành về việc phá bỏ tòa nhà “Hàm cá mập”, định hướng làm không gian ngầm, đồng thời mở rộng Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục (quận Hoàn Kiếm).
Tòa nhà Hàm cá mập do Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) quản lý và vận hành. Đây là DNNN trực thuộc UBND TP Hà Nội, được thành lập năm 2004. Trụ sở chính của Transerco đặt tại số 5 Lê Thánh Tông, quận Hoàn Kiếm và Trung tâm Thương mại và Dịch vụ ở số 32 Nguyễn Công Trứ, Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Tổng công ty đang điều hành theo 4 lĩnh vực sản xuất kinh doanh chính: Vận tải hành khách công cộng; Hạ tầng vận tải; Kinh doanh vận tải; Thương mại dịch vụ và giá trị gia tăng. Công ty này có trên 10.000 lao động, vốn điều lệ 1.200 tỷ đồng, và tổng tài sản trên 2.500 tỷ đồng.
Trong đó, vận tải hành khách công cộng - đặc biệt là hệ thống xe buýt - là “xương sống” của công ty. Với mạng lưới xe buýt phủ khắp Hà Nội và các khu vực lân cận, Transerco đã trở thành phương tiện di chuyển quen thuộc của hàng triệu người dân. Các tuyến xe buýt được vận hành bởi Xí nghiệp Xe buýt Hà Nội, Xe buýt Thăng Long hay Xe buýt 10-10.
Transerco quản lý và vận hành một hệ thống xe buýt với thương hiệu Hanoibus, gồm hơn 100 tuyến và hơn 1.000 phương tiện, phục vụ gần 50 triệu lượt khách vé lượt và cung cấp 1,4 triệu tem vé tháng mỗi năm, phủ khắp nội thành và các khu vực ngoại ô, kết nối Hà Nội với các tỉnh lân cận.
Đặc biệt, trong nội đô, Transerco có các tuyến xe buýt kết nối các trường đại học, bệnh viện, khu đô thị, các điểm du lịch xung quanh Hà Nội, các bến xe đầu mối, sân bay Nội Bài; tuyến buýt hai tầng Citytour phục vụ khách du lịch; tuyến buýt nhanh BRT...
Năm 2024, Transerco vận chuyển hơn 234 triệu lượt, tăng 4,5% so với năm trước, chiếm 58% lượng vận chuyển tại Hà Nội.
Ngoài ra, Transerco quản lý bến bãi và dịch vụ điểm đỗ xe công cộng tại Thủ đô Hà Nội. Doanh nghiệp này hiện có hơn 10.000 lao động đang làm việc tại 12 đơn vị trực thuộc và 5 công ty con.
Tổng công ty cũng đầu tư xe buýt điện và xây dựng hạ tầng trạm sạc thí điểm cho ba tuyến xe buýt theo chỉ đạo của thành phố, sử dụng nguồn vốn tự có và bắt đầu vận hành từ tháng 2.
Quản lý nhiều bến bãi, điểm đỗ, đất vàng
Ngoài các hoạt động vận tải hành khách, các dịch vụ gắn với giao thông tĩnh cũng là một thế mạnh chủ chốt của Transerco. Doanh nghiệp được giao quản lý vận hành hệ thống bến xe đầu mối lớn của thành phố, gồm Bến xe Mỹ Đình, Giáp Bát, Gia Lâm và Yên Nghĩa cùng một số bến xe phụ trợ loại 2.
Hàng năm, các bến xe đầu mối lớn thuộc quản lý của Transerco tiếp nhận gần 3 triệu lượt xe, cùng gần 25 triệu lượt hành khách. Dịch vụ trông giữ phương tiện phục vụ hơn 8 triệu lượt mỗi năm.
Doanh nghiệp này còn tham gia khai thác dịch vụ trông giữ phương tiện trong trung tâm thành phố tại các gara đỗ xe cao tầng trong các tuyến phố chính như: Nguyễn Công Trứ, Trường Chinh, Trần Nhật Duật, Nguyễn Công Hoan... và các điểm trông giữ xe được cấp phép.
Một điểm đáng chú ý khác là mảng thương mại dịch vụ, trong đó có việc quản lý và vận hành tòa nhà “Hàm cá mập”. Tòa nhà này nằm tại số 1-3-5 Đinh Tiên Hoàng. Đây không chỉ là một trung tâm thương mại sầm uất mà còn từng được xem là biểu tượng kiến trúc gần Hồ Gươm, thu hút đông đảo du khách và người dân nhờ vị trí đắc địa.
Cụ thể, phía bắc tòa nhà này giáp phố Cầu Gỗ, phía nam giáp phố Đinh Tiên Hoàng, phía tây giáp đường Lê Thái Tổ và quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Tòa nhà có mặt tiền hướng ra hồ Hoàn Kiếm, được xây dựng trên diện tích đất 310m2, với thiết kế 5 tầng, thêm 1 tầng lửng và 1 tầng tum.
Tổng diện tích sàn là 1.758m2, bao gồm sảnh, hành lang, thang bộ và thang máy. Công trình này được xây dựng từ năm 1993 và được cải tạo, gia cố để duy trì chất lượng.
Theo quyết định phê duyệt giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền thuê đất hàng năm, Transerco phải trả tiền thuê 310m2 đất tòa nhà "Hàm cá mập" với mức giá gần 760 triệu đồng/m2 - áp dụng với mục đích sử dụng làm trung tâm giao dịch và thương mại. Mức giá thuê được xem là khá “hời” so với giá trị thực tế của bất động sản tại khu vực trung tâm đắt đỏ như quận Hoàn Kiếm.
Không chỉ đập bỏ “Hàm cá mập”, TP Hà Nội cũng đang nghiên cứu phá dỡ, di dời một số cơ quan phía Đông hồ Hoàn Kiếm, trong đó có Tổng công ty Điện lực miền Bắc, Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia, Tổng công ty Điện lực TP Hà Nội, Sở Văn hóa - Thể thao Hà Nội và hàng chục hộ dân.
Nhiều chuyên gia về kiến trúc đô thị ủng hộ kế hoạch phá dỡ tòa nhà “Hàm cá mập" và di dời một số cơ quan ở phía đông hồ Hoàn Kiếm của UBND TP Hà Nội; đồng thời cho rằng, khu vực hồ Hoàn Kiếm và phụ cận không nên xây dựng thêm bất cứ công trình nào.
