Ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số, Bộ Công Thương - cho rằng, việc các sàn thương mại điện tử (TMĐT) tăng phí hoa hồng có thể mang lại lợi ích nhất định cho các sàn, nhưng tạo ra áp lực không nhỏ đến người bán trên các nền tảng, đặc biệt với những người bán là các đơn vị kinh doanh nhỏ lẻ, các hộ kinh doanh cá thể hoặc cá nhân kinh doanh trên sàn.
Theo ông Ninh, phí hoa hồng trên các sàn giao dịch TMĐT hiện nay không giống nhau và phụ thuộc vào chiến lược kinh doanh của mỗi sàn theo từng thời kỳ. Nếu phí hoa hồng tăng cao, khả năng giá hàng hóa sẽ bị điều chỉnh tăng lên để bù đắp chi phí, tác động trực tiếp đến sức mua của người tiêu dùng.
“Việc nâng phí hoa hồng phải dựa trên cơ sở minh bạch thông tin, phí phải được áp dụng đồng bộ với đối tượng là người bán. Chẳng hạn, phí áp dụng đồng thời cho các đối tượng là người bán trong và ngoài nước và được thông báo trước theo quy định của pháp luật trước khi áp dụng chính thức”, ông Ninh nói.
Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và kinh tế số cho rằng, theo các quy định tại Nghị định 98 các nền tảng TMĐT có nghĩa vụ công khai, minh bạch các chính sách, bao gồm phí giao dịch, để đảm bảo quyền lợi cho người bán và người tiêu dùng. Các hành vi thay đổi chính sách mà không thông báo rõ ràng, hoặc không thông báo trước theo quy định là hành vi vi phạm hành chính, có thể bị xử phạt theo quy định, với mức phạt từ 20-40 triệu đồng.
 |
Shopee thông báo tăng phí cố định từ 1/4 khiến người bán hàng bức xúc. |
"Cục sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan như Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia để đánh giá tác động của việc điều chỉnh phí, yêu cầu các sàn báo cáo về cơ chế thu phí, nhằm đảm bảo không có sự lạm dụng vị thế thị trường.
Trường hợp các nền tảng này có các hành vi như cung cấp dịch vụ TMĐT không đúng với hồ sơ đăng ký, với quy chế đã được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền xác nhận, Cục sẽ yêu cầu chủ sở hữu các nền tảng này giải trình và thực hiện các biện pháp xử phạt vi phạm hành chính theo quy định", ông Ninh nói.
Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số khuyến nghị các sàn TMĐT cần công khai đầy đủ thông tin về việc tăng phí, khi cần thiết có thể thực hiện tham vấn với cộng đồng doanh nghiệp và tuyệt đối tuân thủ các quy định về TMĐT, về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng để đảm bảo môi trường TMĐT công bằng, minh bạch và bền vững.
Trước đó, theo thông báo từ Shopee, từ ngày 1/4 một số ngành hàng sẽ điều chỉnh tăng phí cố định lên tới 10%. Cụ thể, với phụ kiện điện tử, đồng hồ, vali, sàn thương mại điện tử này sẽ lấy hoa hồng 9% trên doanh thu, tăng gấp 3 lần so với trước.
Danh mục sản phẩm mẹ và bé cũng điều chỉnh từ 4% lên 9,5%, trong khi một số mặt hàng khác tăng từ 4% lên 10%. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng không đồng đều, bởi Shopee vẫn duy trì phí cố định thấp hơn (1,5-7%) cho các nhóm hàng điện tử, máy tính, di động.
Ngoài ra, trong chính sách mới người bán sẽ phải chịu chi phí vận chuyển trả hàng trong hai trường hợp: đơn trả hàng/hoàn tiền và đơn giao không thành công.
TikTok Shop tăng phí hoa hồng từ 0,2 - 1,5% trên nền tảng từ ngày 1/4 với các ngành hàng.
Trước việc tăng phí này, người bán hàng online cho rằng, đang phải chịu thiệt lớn, bao nhiêu lãi đều bị các sàn này “nuốt’ hết. Đặc biệt, nếu áp dụng chính sách này trong thời gian tới chắc chắn thị trường thương mại điện tử Việt Nam sẽ chứng kiến tỷ lệ người bán hàng online rời sàn nhiều nhất từ trước đến nay.
