Thứ cả thế giới hãi sợ thì nhà đầu tư nước này lại cổ vũ nhiệt tình: Dấu hiệu nền kinh tế thứ ba thế giới bừng tỉnh sau nhiều thập kỷ “ngủ vùi”?

Vào năm 2022, nhà sản xuất thực phẩm Nhật Bản Yaokin Corp. từng gây sốc khi tăng giá món snack “quốc dân” Umaibo từ 10 yên lên 12 yên. Trước sự phản đối kịch liệt của nhiều thế hệ người dân gắn bó với món ăn vặt này, công ty đã phải lên tiếng xin lỗi.

Nhưng câu chuyện hiện đã khác. Hầu như không ai có ý kiến gì khi thấy một loạt các công ty bắt đầu tăng giá từ đầu tháng 6 đối với hàng nghìn mặt hàng thiết yếu, từ mì ăn liền đến chai nước tương.

Các nhà đầu tư cho biết việc chấp nhận lạm phát gia tăng là một trong những nguyên nhân. Ngoài ra việc quản trị doanh nghiệp tốt hơn cùng với quyết định đầu tư của huyền thoại Warren Buffett đã đẩy thị trường chứng khoán Tokyo tăng lên mức cao nhất trong vòng 33 năm qau.

Giờ đây, nhiều người bắt đầu coi lạm phát là lý do để tin rằng nền kinh tế lớn thứ ba thế giới cuối cùng cũng trỗi dậy sau nhiều thập kỷ tăng trưởng chậm hoặc đứng im.

Chiến lược gia thị trường khu vực châu Á Thái Bình Dương David Chao tại Invesco Asset Management, cho biết: “Chúng tôi đã chờ đợi bước ngoặt này quá lâu, và chúng tôi đã có khởi đầu sai lầm. Tôi nghĩ lần này lạm phát và các động lực tăng trưởng đã khác và bền vững hơn”.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) Nhật Bản tăng 4,3% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức tăng nhanh nhất trong vòng 41 năm. Mặc dù ban đầu, sự gia tăng là do cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu chứ không phải do nhu cầu. Nhưng áp lực về giá đủ mạnh để các nhà kinh tế kỳ vọng xu hướng này sẽ tiếp diễn, ngay cả khi chi phí nhập khẩu giảm.

Việc ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) tiếp tục thúc đẩy lạm phát, trong khi các ngân hàng trung ương toàn cầu làm điều ngược lại là điều có lợi cho chứng khoán Tokyo.

Hầu hết các nhà kinh tế học cho rằng BOJ sẽ duy trì chính sách cực lỏng trong cuộc họp tuần này. Nhưng 55% trong số họ cũng đang tin rằng ngân hàng trung ương sẽ đạt được mục tiêu lạm phát ổn định 2%.

Ông Angus McKinnon, nhà quản lý danh mục tại LT Funds, cho biết rằng lãi suất tăng có thể là “con dao hai lưỡi”. Nhưng ông cho rằng tác động lớn nhất sẽ phát đi tín hiệu rằng Nhật Bản đang tiếp tục hồi phục sau đại dịch và bình thường hoá nền kinh tế của mình.

Alex Stanić, người đứng đầu bộ phận chứng khoán toàn cầu tại Artemis Investment Management, cho biết: “Giảm phát khiến mọi người trì hoãn chi tiêu và các công ty ngừng đầu tư”. Còn lạm phát vừa phải sẽ đưa đà tăng trưởng đi theo hướng khác.

Trong khi nhiều người tin rằng thị trường chứng khoán sắp giảm sau khi tăng gần 25% từ đầu năm đến nay, một số nhà đầu tư lạc quan rằng lạm phát sẽ tiếp tục tạo cú hích. Bởi vì những người tiết kiệm lâu nay sẽ đổ tiền vào chứng khoán trong nước để duy trì giá trị tài sản của họ.

Các nhà đầu tư cũng kỳ vọng lạm phát khuyến khích nhiều doanh nghiệp sử dụng lượng tiền mặt tích trữ của mình. Các doanh nghiệp đang đẩy mạnh chi tiêu cho công nghệ và cơ sở hạ tầng mới.

Ông Takashi Kozu, chủ tịch Hiệp hội các Nhà phân tích Chứng khoán Nhật Bản, cho biết: “Trong bối cảnh giảm phát, giá trị sản phẩm và hàng tồn kho giảm, trong khi nợ không đổi. Vì thế, doanh nghiệp không có động cơ để mở rộng bảng cân đối kế toán của mình thông qua đòn bẩy. Trong suốt 30 qua, các công ty Nhật Bản đã từ chối chịu rủi ro… Kết quả là chúng tôi bỏ lỡ cơ hội đổi mới các ngành công nghiệp”.

Nhiều người vẫn hoài nghi về sự phục hồi của Nhật Bản. Nhưng điểm khác biệt chính của lần này là động lực đi kèm với lương tăng. Nhà điều hành Uniqlo - Fast Retailing Co. - vào tháng 1 đã công bố tăng lương lên tới 40% cho nhân viên. Nintendo Co. và Toyota Motor Corp. cũng làm tương tự.

Các nhà phân tích cho biết, trong khi dữ liệu hàng tháng gần đây cho thấy lạm phát vẫn vượt xa mức tăng lương, xu hướng chung vẫn là tích cực.

Tham khảo Bloomberg