Khi các đám cháy rừng bùng phát, khói lan rộng khắp không gian sống, làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh đường hô hấp (Ảnh: Getty).
Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng do khói bụi, cháy rừng và sự lây lan của virus trong không khí, các nhà khoa học đã tìm ra một giải pháp lọc không khí đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả.
Đó là máy lọc không khí tự chế, được gọi là Hộp Corsi-Rosenthal (CR Box), với nguyên liệu chính bằng bìa carton, quạt hộp và bộ lọc HVAC. Sau khi được thử nghiệm, thiết bị chứng tỏ khả năng vượt trội so với các mẫu máy lọc không khí được trang bị bộ lọc HEPA đắt tiền trong việc loại bỏ các hạt ô nhiễm trong nhà.
Giải pháp lọc không khí giá rẻ, hiệu quả vượt mong đợi
Hộp Corsi-Rosenthal được thiết kế với mục tiêu cung cấp một phương pháp lọc không khí hiệu quả nhưng có chi phí thấp hơn nhiều so với các hệ thống thương mại sẵn có.
Nó được chế tạo từ những vật liệu đơn giản, gồm: bộ lọc HVAC, khung bìa carton và quạt hộp, giúp lọc sạch không khí trong nhà, trường học và văn phòng.
CR Box chứng minh hiệu suất vượt trội dù chỉ là một giải pháp lọc không khí giá rẻ (Ảnh: Scitech Daily).
Theo GS Richard Corsi, Trưởng khoa Kỹ thuật tại Đại học California (Mỹ), thiết bị lọc không khí tự chế này đã được thử nghiệm trong các môi trường thực tế và cho thấy hiệu quả ngang bằng, và thậm chí vượt trội hơn so với các bộ lọc HEPA truyền thống.
Trong một nghiên cứu gần đây được trình bày tại Hội nghị kỹ thuật số Mùa xuân 2025 của Hiệp hội Hóa học Mỹ (ACS), các nhà khoa học đã lắp đặt Hộp CR tại nhiều địa điểm trong khuôn viên Đại học California và vận hành liên tục trong 2.500 giờ (tương đương hơn 3 tháng).
Kết quả cho thấy, Hộp CR có hiệu suất lọc không khí tốt ngang hoặc vượt trội hơn so với bộ lọc HEPA. Thiết bị này hoạt động đặc biệt hiệu quả đối với các hạt có đường kính 1-3 micromet, bao gồm bụi, phấn hoa và một phần lớn các hạt nằm trong đám khói cháy rừng.
Do lượng không khí đi qua Hộp CR cao hơn so với máy lọc HEPA thương mại, nên tổng số hạt ô nhiễm được loại bỏ nhiều hơn. Dù hiệu suất lọc có giảm dần theo thời gian, nhưng Hộp CR vẫn duy trì mức hiệu quả cao hơn so với nhiều hệ thống lọc HEPA đắt tiền.
Ngoài ra, các thử nghiệm thực tế còn chứng minh Hộp CR có thể làm giảm đáng kể khả năng lây lan của virus trong không khí. Khi đặt thiết bị này gần một người đang nói chuyện hoặc hắt hơi, luồng khí hô hấp chứa virus phân tán nhanh chóng trong vài giây, giảm nguy cơ lây nhiễm chéo.
Thiết kế nguồn mở, xu hướng tương lai
Bất kỳ ai cũng có thể tự chế tạo thiết bị dựa trên bản thiết kế và các nguyên liệu đi kèm (Ảnh: Rtings).
Điểm đặc biệt của Hộp CR là thiết bị sở hữu thiết kế nguồn mở. Điều này đồng nghĩa với việc bất kỳ ai cũng có thể tự chế tạo nó dựa trên bản thiết kế và các nguyên liệu một cách dễ dàng.
Với chi phí chỉ bằng 1/3 đến 1/8 giá thành của máy lọc HEPA thương mại, giải pháp này mở ra cơ hội tiếp cận rộng rãi cho các hộ gia đình và trường học có ngân sách hạn chế.
Trong tương lai, các nhà nghiên cứu đang tìm cách nâng cấp thiết kế để làm giảm tiếng ồn từ quạt hộp, đồng thời nghiên cứu các loại bộ lọc cải tiến nhằm loại bỏ nhiều chất ô nhiễm hơn như formaldehyde từ đồ nội thất và ozone từ khí thải đô thị.
Theo GS Richard Corsi, điều khiến ông hài lòng nhất là sự tự chủ mà Hộp CR mang lại cho người dùng. "Mọi người cảm thấy an tâm khi biết rằng họ có thể tự chế tạo một thiết bị giúp bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng của họ trước các mối nguy về ô nhiễm không khí", ông chia sẻ.
